FILTRY DOMOWE
KONIECZNOŚĆ CZY MODA
KONIECZNOŚĆ CZY MODA
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej jako organ kontrolno – represyjny nie posiadają delegacji prawnej do opiniowania skuteczności oraz zasadności stosowania tzw. domowych filtrów uzdatniania wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Jednocześnie, nie możemy wydać opinii, iż stosowanie tych filtrów jest uzasadnione czy nie. Zakup, montaż i stosowanie jest sprawą indywidualną potencjalnego użytkownika tych urządzeń.
Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, zgodnie z definicją zawartą w ustawie z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006r. nr 123, poz. 858), art. 2 ust. 18, jest to:
- woda w stanie pierwotnym lub po uzdatnieniu, przeznaczona do picia, przygotowania żywności lub innych celów domowych, niezależnie od jej pochodzenia i od tego, czy jest dostarczana z sieci dystrybucyjnej, cystern, w butelkach lub pojemnikach
- woda wykorzystywana przez przedsiębiorstwo produkcji żywności do wytworzenia, przetworzenia, konserwowania lub wprowadzania do obrotu produktów albo substancji przeznaczonych do spożycia przez ludzi
Jak sama nazwa wskazuje, to co mamy w kranie to produkt GOTOWY I ZDATNY do spożycia.
Jednak zdarza się, iż jakość wody budzi wątpliwości społeczeństwa. Również w tym celu został stworzony niniejszy portal – edukować i poszerzać zakres wiedzy na temat wody. Głównym powodem niezadowolenia konsumenta z produktu, jaki otrzymuje jest wpływ starej sieci rozdzielczej. Główne rurociągi transportujące wodę są remontowane/konserwowane na bieżąco. Również stosowane technologie uzdatniania wody, są coraz bardziej nowoczesne, skuteczne, niezawodne.
Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia dla CAŁEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO, jak i bardziej szczegółowe informacje tj. oceny roczne dokonywane przez PPIS województwa śląskiego znajdują się TUTAJ, lub w linkach monitoring wody i woda do spożycia raporty PPIS w menu bocznym
Jednak poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę filtrów. Po zapoznaniu się z tą informacją, proszę przeczytać PODSUMOWANIE
INFORMACJA O FITLRACH DO WODY DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI *
Moduły filtracyjne, w zależności od funkcji jaką spełniają można podzielić na następujące:
- Filtry mechaniczne (przedfiltry) działają na zasadzie "sitka". Służą do usuwania z wody zawiesin (np. uwodnionych tlenków żelaza); następuje poprawa cech organoleptycznych wody (barwy, mętności), urządzenia te mogą być także barierą dla bakterii i wirusów, zabezpieczają one filtry węglowe i jonowymienne przed zablokowaniem.
- Filtry węglowe – złożem filtrującym jest węgiel aktywny. Działają one dwojako:
- na zasadzie adsorpcji. Są to również filtry mechaniczne, usuwają z wody związki organiczne (np. THM - trihalometany, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), pestycydy, chlor, metale toksyczne i cząstki stałe. Im wolniejszy przepływ wody tym bardziej skuteczne działanie filtra.
- na zasadzie działania błony biologicznej. Na powierzchni filtru osadzają się (oprócz zanieczyszczeń) mikro i makro organizmy występujące w wodzie – wytwarza się tam biofilm. Skutki tego są zarówno pozytywne jak i negatywne. Organizmy te namnażając się oczyszczają wodę z zanieczyszczeń. Niestety przy licznym namnożeniu będą przenikały przez złoże do wody. Na filtrze następuje dechloracja i bakterie, które nie zostały zabite wcześniej mogą się teraz namnażać. Aby temu zapobiec producenci filtrów z węgla aktywnego stosują impregnowanie węgla srebrem. Srebro ma działanie bakteriostatyczne (nie pozwala się namnożyć bakteriom) i bakteriebójcze. Węgiel aktywny ma silne właściwości adsorpcyjne i dzięki temu bardzo mocno wiąże srebro i nie zostaje ono uwolnione do wody. Nie wolno przepuszczać ciepłej wody przez filtr, gdyż temperatura spowoduje ścięcie białek a w konsekwencji zablokowanie dostępu wody do filtra i nieodwracalne uszkodzenie. Na filtrach powolnych mogą się namnażać (głównie w wodzie powierzchniowej) mikrofagi np. nicienie. W wodzie po filtrach stwierdzono obecność osobników w różnych stadiach rozwojowych co świadczy o rozmnażaniu tych organizmów.
- Odżelaziacze i odmanganiacze w wodach podziemnych żelazo i mangan występują w stosunkowo dużych ilościach. Gdy żelaza i manganu jest dużo w wodzie może następować zarastanie sieci. Stosuje się tutaj filtracje na złożach piaskowo – żwirowych. Proces ten jest często wspomagany napowietrzeniem lub katalizowany impregnowaniem piasku nadmanganianem potasu
- Filtry dolomitowe filtry z naturalnego złoża, które nie może zawierać metali toksycznych np. ołów, kadm, arsen czy włókien azbestu. Filtr zatrzymuje zanieczyszczenia i jednocześnie wzbogaca wodę w sole wapnia i magnezu.
- Zmiękczacze / żywice jonowymienne służą do usuwania metali ciężkich i nadmiernej ilości anionów z wody. Mogą być stosowane razem z węglem aktywnym
- Filtry działające na zasadzie wymiany jonowej stosuje się w celu zmniejszenia twardości wody, usunięcia związków chloru, fluoru, siarczanów lub azotanów. Stosuje się filtry działające na zasadzie jonowej w postaci żywic jonowymiennych. Zaletą tego sposobu jest brak wtórnego zanieczyszczenia bakteriologicznego. Zasada działania takiego systemu jest taka sama dla wszystkich złóż, różnica polega jedynie na rodzaju wymienianego jonu np. wapń i magnez wymieniane są na sód. Dodatkową zaletą jest usuwanie jednocześnie azotanów i siarczanów.
- Filtry RO (odwróconej osmozy) usuwają z wody w zasadzie wszystkie substancje; są to urządzenia o dużej sprawności (przekraczającej 95%); przy ich stosowaniu powinno się montować, tzw. wkładki mineralizujące wodę, które wprowadzają do niej wapń, magnez, sód, potas, węglany, siarczany itp.
U podstaw tej metody leży zjawisko osmozy. Jeżeli błona półprzepuszczalna oddziela roztwór od rozpuszczalnika to nastąpi przepływ rozpuszczalnika do roztworu aż do momentu wyrównania ciśnienia osmotycznego. Jeżeli po stronie roztworu powstanie ciśnienie hydrostatyczne większe od osmotycznego rozpuszczalnik będzie przenikał w kierunku od roztworu bardziej stężonego do roztworu mniej stężonego czyli odwrotnie niż w zwykłej osmozie. Po jednej stronie błony pozostaną zatem wszelkie substancje a po drugiej czysta woda. Brak jest błon selektywnych, tzn. takich które usuwałyby tylko substancje niepożądane, np. pestycydy czy metale ciężkie a pozostawiały niezbędne dla życia minerały - Filtry bakteriologiczne najczęściej stosuje się wkłady z lampami emitującymi UV lub ozonatory; są to urządzenia bardzo skuteczne lecz tylko w przypadku dezynfekcji wody bez zawiesiny (za cząstkami zawiesiny mogą się „chować” bakterie); skuteczne tylko w chwili działania, nie dają trwałego zabezpieczenia wody przed wtórnym zanieczyszczeniem mikrobiologicznym. Wielkość urządzenia należy dostosować do konkretnych potrzeb, konieczna jest informacja o jakości i ilości wody, sposobie kontroli skuteczności procesu oczyszczania itp.
filtr mechaniczny-wymieniacz jonowy-filtr węglowy
Wszystkie rodzaje urządzeń do polepszania jakości wody do picia muszą posiadać atest Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny
* Informacja przygotowana na podstawie artykułu
Wichrowska B., Ranke-Rybicka B., Stankiewicz A.: Domowe filtry do wody.
Informacja INSTAL nr 7-8 s. 70-74(79) bibl. 21. poz
P O D S U M O W A N I E
Często na decyzję o zakupie domowego filtra ma wpływ informacja przedstawiona przez akwizytorów, iż woda w kranie jest skażona metalami ciężkimi, węglowodorami aromatycznymi, pestycydami, żelazem czy nawet chlorem.
Zdarzają się przypadki, iż w trakcie prezentacji przeprowadzane są doświadczenia, np. kolorymetryczne mające świadczyć o obecności właśnie metali ciężkich, czy elektroliza i w jej wyniku strącanie (powstanie osadu) substancji mineralnych. Zgodnie z regułą, im więcej związków mineralnych tym bardziej czarny „przerażający” roztwór powstanie. Jest to jak najbardziej prawidłowa reakcja chemiczna. Związki mineralne są bardzo potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Tutaj należy zadać sobie pytanie – jak taki test wyglądałby dla wody mineralnej dodatkowo silnie zmineralizowanej.
Dlatego bardzo prosimy w takim przypadku, o zasięgnięcie opinii o jakości wody w organach Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub w przedsiębiorstwie wodociągowym zaopatrującym Państwa obszar w wodę.
U W A G A
Za jakość wody po filtrze, odpowiedzialność ponosi sam użytkownik. Producenci/dystrybutorzy ani produkt działania, tzw. filtrów domowych nie podlega nadzorowi prowadzonemu przez organy
Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Jednocześnie TUTAJ lub w linku monitoring są przedstawione podstawowe informacje o zasadach prowadzenia kontroli jakości wody, z której Państwo dziennie korzystacie.
Przedstawione są również informacje o parametrach/ grupach parametrów które są obecne w wodzie wraz z ich najwyższym dopuszczalnym stężeniem.
Staramy się również uzasadnić niezbędną potrzebę stosowania chloru do dezynfekcji wody oraz rozwiać wątpliwości w sprawie obecności metali ciężkich czy innych substancji w wodzie.
Jednoznacznie należy tu stwierdzić, iż Państwowa Inspekcja Sanitarna z całą determinacją prowadzi kontrolę jakości wody oraz kontrolę przedsiębiorstw wodociągowych, by zapewnić Państwu bezpieczeństwo zdrowotne.
Przedstawiam tu kilka danych statystycznych dla zobrazowania skali prowadzonych działań. W 2011 roku organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa śląskiego pobrały i przebadały ok. 7500 próbek wody do spożycia oraz przeanalizowano ponad 14500 próbek wody pobranych i zbadanych przez podmioty realizujące zbiorowe zaopatrzenie w wodę.
To na podstawie tych danych zostały sporządzone przez Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych województwa Śląskiego oceny jakości wody .